ปัญหาฟันแบบไหนบ้างที่ควรจัดฟันเด็ก

[siritidaphon]

ปัญหาฟันแบบไหนบ้างที่ควรจัดฟันเด็ก

การจัดฟันในเด็ก (Interceptive Orthodontics หรือ Phase 1) มักจะเน้นที่การแก้ไขปัญหาโครงสร้างขากรรไกรและการจัดการพื้นที่ให้ฟันแท้ขึ้นได้อย่างเหมาะสม ปัญหาเหล่านี้ควรได้รับการแก้ไขตั้งแต่เนิ่นๆ ในช่วงที่เด็กมีการเจริญเติบโต (ประมาณ 7-10 ขวบ) เพื่อลดความรุนแรงของปัญหาในอนาคต

ต่อไปนี้คือปัญหาฟันและขากรรไกรในเด็กที่ ควรพิจารณาจัดฟัน หรือเข้ารับการปรึกษาทันตแพทย์จัดฟัน:

1. ปัญหาการสบฟันและโครงสร้างขากรรไกร (Skeletal and Bite Problems)

ปัญหาเหล่านี้มักเกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตของขากรรไกร ซึ่งต้องแก้ไขในช่วงวัยเด็กเท่านั้นจึงจะได้ผลดีที่สุด:

ปัญหา                                                    ลักษณะ                                        ผลกระทบหากไม่แก้ไข

ฟันสบคร่อม (Crossbite)           ฟันล่างคร่อมฟันบน อาจเกิดขึ้นเฉพาะบางซี่ หรือทั้งแนวขากรรไกร    ทำให้ใบหน้าและขากรรไกรเจริญเติบโตไม่สมมาตร (เบี้ยว) และมีปัญหาการบดเคี้ยว

ฟันบนยื่นมาก (Severe Overjet)    ฟันหน้าบนยื่นออกมามากเกินไป หรือขากรรไกรบนยื่นมากกว่าปกติ    เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ ฟันหน้าหักหรือแตกง่าย และมีผลต่อความสวยงามของรูปหน้า

ฟันล่างยื่น/คางยื่น (Underbite)      ฟันล่างยื่นออกมาด้านหน้ามากกว่าฟันบน หรือขากรรไกรล่างเจริญเติบโตมากเกินไป    ทำให้เกิดฟันสบคร่อมด้านหน้า มีปัญหาการบดเคี้ยว และส่งผลให้ คางยื่นผิดปกติ

ฟันสบเปิด (Open Bite)    ฟันหน้าบนและล่างไม่แตะกันเมื่อสบฟัน มักเกิดจากการดูดนิ้วหรือการวางลิ้นผิดตำแหน่ง    มีปัญหาในการกัดอาหาร การออกเสียง และการหายใจ

ฟันสบลึก (Deep Bite)    ฟันหน้าบนซ้อนทับฟันหน้าล่างมากเกินไป    ฟันบนอาจกัดโดนเหงือกด้านล่าง และทำให้ฟันสึกผิดปกติ

ขากรรไกรแคบ    ขากรรไกรบนมีขนาดเล็กกว่าปกติ ทำให้ฟันซ้อนเกหรือเกิดฟันสบคร่อมด้านข้าง    จำเป็นต้องขยายขากรรไกรเพื่อสร้างพื้นที่ให้ฟันแท้ขึ้น


2. ปัญหาการเรียงตัวและการขึ้นของฟัน (Alignment and Eruption Problems)

ปัญหา                                           ลักษณะ                                                    ผลกระทบหากไม่แก้ไข
ฟันซ้อนเกมาก (Severe Crowding)    พื้นที่ในขากรรไกรไม่พอ ทำให้ฟันแท้ขึ้นซ้อนทับกัน    ทำความสะอาดยากมาก เสี่ยงต่อฟันผุและโรคเหงือกสูง และทำให้ฟันแท้บางซี่ขึ้นไม่ได้

ฟันห่างมาก (Severe Spacing)             มีช่องว่างระหว่างฟันมากผิดปกติ                            มีปัญหาในการออกเสียง อาจทำให้เศษอาหารติดง่าย

ฟันน้ำนมหลุดก่อนกำหนด                     ฟันน้ำนมหลุดเร็วกว่าเวลาที่ฟันแท้ควรขึ้น    ทำให้ฟันซี่ข้างเคียงล้มเอียงมาปิดช่องว่าง ส่งผลให้ฟันแท้ไม่มีพื้นที่ขึ้น และขึ้นผิดตำแหน่ง
ฟันแท้ขึ้นผิดที่ (Ectopic Eruption)    ฟันแท้ขึ้นในตำแหน่งที่ไม่ถูกต้อง เช่น ฟันกรามขึ้นผิดที่    อาจส่งผลกระทบต่อฟันซี่ข้างเคียงหรือขัดขวางการขึ้นของฟันแท้ซี่อื่น


3. ปัญหานิสัย (Habit-Related Problems)

การดูดนิ้ว, การหายใจทางปาก, หรือการกลืนที่ผิดปกติ: นิสัยเหล่านี้ส่งผลต่อการเจริญเติบโตของกระดูกขากรรไกรและตำแหน่งของฟัน ซึ่งควรแก้ไขนิสัยเหล่านี้ก่อนหรือควบคู่ไปกับการจัดฟันในระยะแรก


คำแนะนำ:

การแก้ไขปัญหาเหล่านี้ตั้งแต่ในวัยเด็กในช่วง "ฟันชุดผสม" (มีทั้งฟันน้ำนมและฟันแท้) ถือเป็นช่วงเวลาที่สำคัญที่สุด เพราะสามารถใช้การเจริญเติบโตของเด็กมาช่วยในการปรับโครงสร้างขากรรไกรได้ ซึ่งการรักษาจะไม่สามารถทำได้ง่ายหรืออาจต้องผ่าตัดเมื่อเด็กโตเป็นผู้ใหญ่แล้ว ดังนั้น ผู้ปกครองควรพาบุตรหลานเข้าพบ ทันตแพทย์จัดฟัน เพื่อตรวจประเมินครั้งแรกในช่วงอายุประมาณ 7 ขวบ แม้จะยังไม่เห็นปัญหาที่ชัดเจนก็ตาม